 | *Lezyon geçilmesinde maniplasyon kateteri ve vetebral kateter gibi selektif kateterler kullanılır. *Atravmatik teller : hidrofilik tel ve bentson teli kullanılır. Road runnar da lezyon geçmede kullanılabilir. *İşlem öncesi 5000 İÜ heparin intra arterial veya İV kullanılır. *Önce tel ile lezyon geçilir. Sonra kateter tel üzerinden ve lezyondan geçirilir. Tel çıkarılır ve kontrast verilir ki kateter gerçek lümen de olup olmadığı anlaşılsın. * Lezyonu geçen kateter içersinden amplats süper stif tel (mavi renkli) veya stif tel (yeşil renkli ) tel gönderilir. Bu tel üzerinden balon veya stent gönderilir. Bu tellerin uzunluğu en az 145 yada 260 cm olmalıdır. Stif tellerin balon kateter ya da stent yüklü kateterin içinden geçebilmelidir. Bazı balon kateterleri 0. 018 inç lik sert tel ile (sv-5 gibi) çalışır. |
  | PERKÜTAN BALON ANJİOPLASTİ (PTA) *Genel kural olarak balon çapı nativ arterden %10 -20 fazla olmalıdır. *Balonun uzunluğu ise lezyonun genişliğine göre seçilir. Balon lezyondan daha uzun ise normal damarda da dilatasyona neden olur ve normal damarın hasarlanmasına yol açar . Tersine daha kısa balon ise multipil dilatasyon gerektirir . *Balonun şişirilmesi 5ml luer - lock (vidalı ) şırınga ile yapılabilir. Bu amaçla balon inflasyon cihazları kullanılır. *Lezyon düzeyi balonda bel oluşturur. Şişirme sırasında bu bel düzelirse başarılı dilatasyon sağlanmıştır. *Lezyon çok dar ve fibrotikse balon şişirme sırasında kayar. Bu durum vuku bulursa balon kateter şaftı ve tel sıkıca tutulmalıdır. *Balon şişirme zamanı ise bir kaç saniye ile bir kaç dakika arasında değişir. * Bir kaç dakikadan fazla şişirme PTA sonrası damar diseksiyonunu stabilize etmek içinde yardımcı olabilir. *Balon 10-20 ml şırıga ile ful indirilmelidir. *Balon şişirilmesi sırasında ağrıyı izlemek çok önemlidir. *Balon deflasyonu sırasında ağrı azalır. *Ağrını devam etmesi damarın rüptüre olduğu şüphesini doğurur. *Lezyon dilate ediltilten sonra balon kateteri çıkarılır ama tel yerinde kallmaya devam eder . *Eğer tel lezyondan geri çekilirse ve lezyon ileri tedavi gerektirirse (çünkü yetersiz tedavi ya da komplikasyon gelişebilir, distal embolizasyon gibi ) bu durumda lezyon tekrar geçilemeyebilir. *Ekstremiteyi tehtid eden komplikasyonu önleyemeyebilir. *Balon kateteri tel üzerinden geri çekildikten sonra post PTA anjiogramı alınmalıdır ki balonun sonucnu görebilmek ve bazı mutemel komplikasyonları çek edebilmek için (distal embolizasyon ve arteriyel rüptür gibi ) *Anjigrafi tatmin edici görülürse tel de çıkarılmalıdır. *Takiben intraducer şitte çıkarılabilmelidir. *Eğer lezyon bifürkasyon damarının hemen ötesinde ise örneğin sağ CİA hemen aort bilfükasyon öncesinde ise teorik olarak kontroleteral damarda ostial stenoza neden olma riski vardır. *Bazı otorler kontrolateral damarı korumak için balon yerlerştirirler. Buna kissing balon tekniği denir. *Bazı oterler bu düzeye kissing stent yerleştirirler. |
| STENTLEME *Balona cevap alınamayan ve akımı kısıtlayan diseksiyon varlığında PTA sahasında kullanılır ki buna sekonder stentleme denir. *Primer stentleme ise PTAolmadan yapılan stentleme olup ostial renal arter stenozlarında , ilyak arter oklüzyonu ve malin venöz opstrüksiyonunda kullanılır. *Stentler bare metal stent ve stent -graft(cover) şeklinde olup balon extpandable (daha rijid ) ya da self expanding (daha fleksbıldır) şeklin de sınıflandırılır. *Balon expandable stentler ostial lezyonlarda (renal ostial ) kullanışlıdır. *Self ekspandable stentler(balon dilatasyon gerektirebilir) uzun segment lezyonlarda ve belirgin tortiyos damarlarda daha kullanışlıdır. |
| KOMPLİKASYONLAR *Damar rüptürü: -%1 den az sklıktadır periferal damarlarda kendini sınırlar. -Toraks , abdomen, pelvis bölgesindeki damarlarda ise fatal olabilir. -Klinik semptom olarak :PTA srasında şiddetli ağırı olur ki balon indirildikten sonra devam eder. Taşıkardi.Hipotansion -Ekstremite arterlerin de genellikle tedavi gerekmez. -Bununla birlikte toraks , abdomen, pelvis bölgesindeki damarlarda ise hızlıca balon ilgili bölgede tekrar şişirilir. Ardından stent -graftleme ya da cerrahi tamir yapılabilir. *Kolesterol embililizasyonu: *Stent ile ilgili komplikasyonlar: -Stentin yanlış yerleştirilmesi -Stentin migrasyonu -Stentin fraktürü ***Pelvik ve alt ekstremite artelerinde balon ve stentleme işlemlerinde meydana gelebilecek komplikasyonlar: 1. Vazospazm: infrapopliteal segment anjioplasti sırasında en sık görülen problemdir .Spazm büyük ölçüde intra arterial nitroglycerin (100-200 mikrogram) verilerek önlenebililir. Şiddetli spazm gelişirse oklüzyonu önlemek için daha fazla heparin hemen uygulanır. 2. İliak ven femoropopliteal arterler içinde flow limiting dissection (akım kısıtlayıcı diseksiyon): flebi varlığında stent yerleştirilebilir. Küçük damarlar için balon tekrar belli süre şişirilerek flep duvara (çivilenebilir)yapıştırılabilir. 3. Anjiyoplasti sonrasında oluşan akut tromboziste hemen tekrar anjiyoplasti yapılır. Oklüzyon uzunsa,trombolitik tedavinin kısa denemesini takiben tekrar anjiyoplasti ve stent yerleştirilmesi çoğu zaman başarılı olur. 4. Arter rüptüründe balon, yırtık arter boyunca tekrar yerleştirilir ve reinflate (şişirilir) edilir. Bazı rüptürler bu manevra ile kapanır.Eğer kapanmazsa covered stent yerleştirilmeli ya da cerrahi tamire gönderilmelidir. |
KAYNAKLAR:
1. Learning Vascular and Interventional Radiology.José J. Muñoz · Ramón Ribes.Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2010.
2.Handbook of Angioplasty and Stenting Procedures.Robert A. Morgan · Eric Walser Editors .2010.
