|
İNTESTİNAL ve MEZENTERİK TRAVMA
Abdominal künt travma nedeniyle laparotomi uygulanan olguların yaklaşık % 5 de barsak ve mezenter yaralanması mevcuttur. Tanısının gecikmesi morbidite ve mortalitenin en önemli nedenidir. Ancak preoperatif tanı zordur. Erken dönemde yapılan peritoneal lavaj jejunal kopma olsa bile negatif olabilir. Yanısıra retroperitoneal barsak komponenetlerinin yaralanması (duedonum, kolon) sıklıkla saptanamaz. Duedonum ve proksimal jejunumda yaralanma daha sık görülür. - Mide injurisi: Çocuklarda daha sık.
- Duedonum injurisi: desenden ve transvers segmentte,
- İleum injurisi: Treitz ve ileoçekal valv düzeylerinde daha sık,
- Kolon injurisi: transvers, sigmoid, çekum sık yaralanan bölgelerdir.
|
|
GÖRÜNTÜLEME
US:
-Abdomende serbest sıvı, barsak duvar kalınlaşması görülür.
Anjiografi:
-Vasküler transeksiyon, laserasyon, psoudonevrizma,AVF.
CT:
Teknik çok önemlidir. Artefaktlara neden olabilecek tüm sebepler ortadan kaldırılmalıdır.
Oral ve IV bolus kontrast madde verilmelidir.
Mutlaka 'abdomen' ve 'AC' pencelerinde inceleme yapılmaldır.
1. Prekontrast tüm batın taranmalıdır.
2. 25-30 sn arteryel faz,
3. 60.sn portal venöz faz çekilmelidir.
4. Böbrek, üriner sistem ya da diğer solid organ yaralanması düşünülüyorsa geç faz (3-5dk.) alınmalıdır.
|
|
CT İLE BARSAK VE MEZENTERİK YARALANMA BULGULARI
***Künt travma sonrası ister intraperitoneal isterse de retroperitoneal alanda serbest hava perforasyonun spesifik bulgusudur (Yan üstteki ve altındaki resim).Destekleyici bulgular:- Barsak duvar kalınlaşması (3 mm den kalın, tranmural injurilerin % 75 de görülür) (yan alttakinin üzerindeki resim).
- Barsak duvar kontrastlanması (psoas kasından veya damardan daha fazla ya da bu yapılara eşit dansite ölçülmesi )
- **Kontrastlanma+kalınlaşma+serbest sıvı: perforasyonun güçlü destekleyici bulgularıdır.
- Başka kaynak olmaksızın serbest sıvı
- Triangüler mezenterik sıvı koleksiyonları (alttaki resim)
- Mezenterde nöbetçi pıhtı işareti ('Sentianal clot' sign ): Lokalize 60 HU den büyük dansitede kanama alanında mezenterik hematomdur.
Spesifik bulgular:- Ektraluminal hava (üstteki ilk iki resim )
- Ektraluminal oral kontrast madde (%100 spesifik ancak nadir görülür).
- İntramural hematom
- Barsak duvarında devamsızlık
- Mezenterik damarlardan IV opak madde ektravazasyonu
|
|
AYIRICI TANI CT
1. Koagulopati (Coagulopathy): - Spontan ya da antikoagulan tedaviye bağlı
- CT de segmental lokalize ve ekstansif olabilir.
- Lokalize intamural mass (kanama)
- Valvula konniventeslerde uniform kalınlaşma, spike like (başak gibi) konfigrasyon
2. Vaskülit (Vasculitis): - Foldlarda ekstansif kalınlaşma+luminal daralma
- Çocukluk çağı purpuralarında invaginasyon görülebilir.
- Mezenterik tarafta başparmak basısı bulgusu (thumbprinting sing) görülebilir
3.İskemik enterit (Ischemic enteritis):- SMA,SMV de trombus ya da luminal daralma
- Segmental barsak duvar kalınlaşması (3 mm den fazla)
- Geç faz: Pneumatosis (barsak duvarında ve venöz kökçüklerde difüz ya da fokal gaz varlığı).
4. Shock bowel (Şok barsağı): - Mukozal ko ntrstlanma, submukozal ödem (kanama değil).
- Difüz mezenterik ödem + hipovolemi bulguları (IVC ve renal vende kollap) sık görülür.
- Hızlı sıvı tedavisi ile geri döner.
|
KAYNAKLAR:
1. Federle MP. Abdominal travma. Textbookof Gastrointestinal radiplogy. Saunders Comp. 2000.
2.Acil radyoloji eğitim sempozyumları kurs kitabı. İzmir. 2003.TRD İzmir Şubesi.
3. Diagnostic İmaging. Abdomen.Federle.2004.