İKİNCİ METATARS BAŞININ OSTEONEKROZU (Freiberg hastalığı)





















Freiberg hastalığı: Sağ ayak 2. metatrs başında basılma ve fragmantasyon izlenmektedir.

İKİNCİ METATARS BAŞININ
OSTEONEKROZU
(Freiberg hastalığı)

Daha çok kız cocuklarında ve 13-18 yaş
arasında görülen bir avasküler nekrozdur
(AVN).

Röntgenogramlarda ikinci metatarsın başı
normal konveksliğini kaybetmiş ve
yassılaşmıştır.

Eklem aralığı biraz genişler.
kemik yüzeylerde küçük fragmantasyonlar
görülür.

Yandaki resimde,Freiberg hastalığı: Sağ ayak 2.metatrs başında basılma ve fragmantasyon izlenmektedir.


Freiberg hastalığı:Yukarıdaki rötgeni izlenen aynı hastanın T1 ağırlıklı MR görünümü: Sağ ayak 2.metatars başında basılma izlenmiş olup konveksliğini kaybetmiştir. Eklem aralığı genişlemiştir. Eklem yüzeyinde fragmantasyon izlenmektedir.

AVASKÜLER NEKROZLAR

AVN ler kemik vaskülarizasyonunun
bozulmasından kaynaklanmaktadır.

Patogenezinde kemik ölümü ve ölen
kemiğin onarımı sözkonusudur.
ilk 10 günde röntgen bulgu vermez.

Kemik onarımının başlatılması 3 evrede
olur.

1-Revaskülarizasyon evresi:
* Nekrotik bölümlerin rezorbsiyonu 6-8
hafta içinde başlar ve canlılığını yitiren
kemiği çevreleyen radyolusent bir bant
ortaya çıkar.

2-Reosifikasyon evresi:
*Nekroza uğramış kısımlar üzerinde yeni
kemik birikiminin oluşumu reosifikasyondur. Bu görünüm de röntgende dansite artımı şeklindedir.

3-Ölü kemiğin rezorbsiyonu evresi:
*Ölü kemiğin rezorbsiyonu yıllarca süregelen yavaş bir olaydır.

AVN larda ileriki dönemde oluşan değişiklikler: sekonder osteoartroz ve kemik deformitesidir.

RÖNTGEN BULGULARI:

Erken evre bulguları:
-Eklem arasılında sıvı artışı
-Kemikte benekli ve yamalı yoğunluk artımı
-Subkondral lusent çizgi
Geç evre bulguları:
-Artiküler yüzeyin kollapsı ile birlikte kemiğin fragmantasyonudur. Bu bulgu eklemin yalnız bir tarfında görülmesi tipiktir.


AVASKÜLER NEKROZLARIN DİĞER KEMİK LEZYONLARINDAN AYRICI TANISI

1. Dejeneratif artritten eklem aralığında
daralma ve osteofitlerin olmaması ile ayrılır.
2.AVN subkondral kemikte kist veya gode oluşturan dört hastalıktan (diğerleri romotoid artrit, osteoartrit, psoudogut) biridir.

MR: en duyarlı yöntemdir.

Sintigrafi: Erken evrede aktivite tutulumu
azalır revaskğlarizasyon evresinde artar.



AVN SINIFLAMA:

1. Nedeni tam bilinmeyen AVN

a. Gelişme döneminde saptanan AVN (osteokondrozlar, epifizoslar)
a1:Femur başının idiopatik osteonekrozu
(koksa plana, Legg Calve -perthes)
a2:Tüberositaz Tibianın avasküler nekrozu
(Osgood-Schlatter hastalığı)
a3:Tibia üst bölümünün osteokondrozu
(Blount hastalığı, tibia vara)
a4:tarsal naviküler kemiğin osteonekrozu
(Köhler hastalığı)
a5: kalkeneus posterior bölümünün
osteonekrozu (Sever hastalığı)
a6:İkinci metatars başının osteonekrozu
(Freiberg hastalığı)
a7: Patella osteonekrozu (Sinding-larsen-
johansson hastalığı)
a8: İskion pubis kolunda osteonekroz (Van
neck -odelberg hastalığı)
a9: Vertebral osteonekroz (Scheuermann
hastalığı)
a10:Os lunatumun AVN (Kienböck hastalığı)
b: osteokondritis disekans

2.Nedeni bilinen AVN
-travmatik osteonekrozlar
-disbarik osteonekrozlar
-Kemik infarktüsü
-Kortikosteroid sağaltımından sonra oluşan
osteonekrozlar
-Hemoglobinopatilerde oluşan osteonekrozlar



AVASKÜLER NEKROZLARDA TEDAVİ:

Tedavi Hedefleri

AVN tedavisinde amaç şudur:
1. Kemiğin daha fazla zarar görmesini durdurma.
2. Neden olan etyolojiyi uzaklaştırmak
3. Kemik ve eklem hayatta kalmasını sağlamak
Eger Tedavi edilmezse hastaların cogu 2 Yıl
içerisinde şiddetli ağrı ve hareketlerde
sınırlama meydana gelir.

Bu hedeflere ulaşmak için, ilk dönemlerde
hareketi azaltmak gerekir. Eklem muhafazaya alınır. Ancak bu tedaviler nadiren kalıcı iyileşme sağlar. Bu nedenle hastaların çoğunda sonunda cerrahi tedavi gerekir.


Kaynaklar:
1. İskelet sistemi radyolojisi. Prof.Dr. Esin Emin Üstün.2003.
2. Klinik Radyoloji. E.Tuncel.2008.
3.Part 5 of 8 - What Treatments Are Available For Avascular Necrosis?By Carol
Eustice , About.com Guide 26 Mayıs Updated May 26, 2006.