MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-I

	MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ Meme kanseri dünyada ve ülkemizde kadınlarda en sık görülen kanser olup tüm kanserler arasında akciğer kanserinden sonra ikinci sıklıkta ölüm nedenidir. Meme kanserinde mortaliteyi azaltmanın en etkin yöntemi erken tanıdır. Meme kanseri taraması ve tanısında mamografi hala en yaygın kullanılan, yüksek tanısal değere sahip bir görüntüleme yöntemidir. Mamografik taramalarla erken tanı koymanın meme kanseri mortalitesini % 20-70 oranında azalttığı görülmüştür. Meme ultrasonografisi noninvaziv, kolay uygulanan, ucuz ve radyasyon içermeyen bir modalitedir. Radyolojik olarak dens memelerde ve mamografide saptanan lezyonun solid-kistik ayrımında yararlıdır. Bu nedenle günümüzde mamografinin tamamlayıcısı durumundadır. Ayrıca palpabl kitlesi bulunmayan ve 35 yaşından küçük kadınlarda primer görüntüleme yöntemi olarak seçilmelidir. Meme lezyonlarının erken saptanması yanı sıra, özelliklerinin belirlenerek malignite olasılığının değerlendirilmesi de tedavide taşımaktadır. Bu nedenle lezyonların tanımlanmasında ve raporlamada kullanılacak terminolojide standardizasyon gereklidir. Amerikan Radyoloji Koleji (ACR) tarafından 1993 yılında mammografi bulgularının raporlamasında kullanılan terminolojiyi standardize etmek amacıyla bu sistem "Breast İmaging Reporting and Data System" (BI-RADS) (Meme Görüntüleme Raporlama ve Veri Sistemi) adı altında sunulmuştur.
	MAMOGRAFİDE BI-RADS DEĞERLENDİRME 1. BI-RADS terminolojisi: 1 A. Kitleler: Kitle 2 projeksiyonda da izlenebilen yer kaplayan lez-yona denir. Eğer görünüm tek projeksiyonda izleniyorsa Asimetri olarak isimlendirilmelidir. Kitleler raporlanırken belirtilmesi gereken özellikler:
	a. Şekil: 1a: Yuvarlak şekilli kitle
	1b: Oval şekilli kitle
	1c: Lobüle konturlu kitle
	1d: İrreguler: kitle şekli yukarıdakiler ile ifade edilemiyorsa
	b. Sınırlar: 1a: keskin sınır 1b: Gizlenmiş, görünemeyen: Kitle sınırları komşu meme dokusu nedeni ile görünmüyor
	1c: Belirsiz: Kitle sınırında herhangi bir noktada infiltrasyon şüphesi uyandıran belirsiz görünüm var ise. Görünüm komşu meme dokusu tarafından kapanmış olduğunu düşündürmüyor ise.
	1d: Spiküle: Kitle sınırından uzanan radial dansiteler olması
	c. Dansite O Yüksek dansite O Eş dansite (meme dokusu ile izodens) O Düşük dansite: Ancak yağ içermeyen meme dokusuna göre düşük dansitede O Yağ içeren radyolüsen görünüm
	B-Kalsifikasyonlar Kalsifikasyonlar tipik olarak benign görünümde ise raporlanması şart değildir. Ancak başkaları tarafından şüpheli bulunacağı düşünülen benign kalsifikasyonların raporlanması karışıklığı engellemek açısından faydalı olacaktır. Kalsifikasyonlar ile ilgili yazı meme sekmesi içinde memenin kalsifikasyonları konu başlığı altında anlatılmıştır.
	C. Yapısal distorsiyon Normal yapının bozulduğu ve kitlenin izlenmediği durumdur. Bir noktadan çıkan radyal spiküler lineer çizgiler şeklinde izlenir. Fokal retraksiyon veya parankim kenarının distorsiyonu şeklinde de izlenebilir. Eşlik eden asimetri, kitle veya kalsifikasyon izlenebilir. D. Özel durumlar -Fokal asimetri: Belirgin kitle görünümü oluşturmayan asimetrik dansitedir. Sınırları yoktur ve kitle gibi belirgin değildir. Normal meme dokusu adacığını temsil ederler.
	E. Eşlik eden bulgular: a. Cilt çekintisi: b. Meme başı çekintisi: Meme başı retraksiyonu simetrik ise ve eşlik eden bulgu yok ise malignensi düşünülmemelidir. c. Ciltte kalınlaşma d. Trabeküler kalınlaşma: Memede fibröz septanın kalınlaşmasıdır (alttaki resimde yeşil ok). e. Cilt lezyonları: Özellikle nevüsler, tekniker tarafından belirtilmeli ve işaretlenerek çekim yapılmalıdır. f . Aksiler adenopati: Büyük 2 cm den büyük ve yağlı hilusu bulunmayan lenf nodları araştırılmalıdır. g. Yapısal distorsiyon: Eşlik eden bulgu olarak izlenebilir. h. Kalsifikasyon: Eşlik eden bulgu olarak izlenebilir.
TDLU: terminal ductal lobuler unit AC: akciğer premammarian zone (premammarian zon) retromammarian zone (retromammarian zon) lactifeoz sinus areola premammarian fasia retromammarian fasi Cooper's ligaman	F-Lezyon lokalizasyonu Lokalizasyon Saat dilimleri Dört kadran Subareolar, santral, aksiler kuyruk Derinlik Anterior(premammarian zon), orta (mammarian zon) ve posterior(postmammarian zon) olarak eşit 3 dilime bölünmelidir.
	2. RAPORLAMA BIRADS ile raporlamada öncelikle incelemeyi gerektiren klinik bilgi verildikten sonra meme parankim yapısı belirtilir. İzlenen lezyonların morfolojik özellikleri tanımlanır. Yapılmışsa eski tetkikler ile olan karşılaştırma sonuçları verilir. Uygun kategoriye yerleştirildikten sonra, kuşku derecesine göre yapılması gerekenler öneriler halinde bildirilir.
	A-Meme parankim yapısı Bildirilmesindeki amaç mammografik duyarlılık hakkında fikir vermektir. Tip 1, Yağ dokusundan zengin parankim yapısı (glanduler doku < %25 ).
	Tip 2. Saçılmış fibroglanduler dansiteler (glanduler doku < %25-50 )
	Tip 3. Heterojen dens meme yapısı (glanduler doku yaklaşık %51-75 )
	Tip 4. Çok dens meme yapısı (glanduler doku > % 75 Mammografik duyarlılık 3 ve 4. grupta düşüktür. B. Bulgunun detaylı tarifi yapılmalıdır: a. Kitle Boyut Morfoloji: şekil, sınır ve dansite Eşlik eden kalsifikasyon Eşlik eden bulgular Lokalizasyon b. Kalsifikasyon Morfoloji: Tip, şekil Dağılım Eşlik eden bulgular Lokalizasyon c. Yapısal distorsiyon d. Özel durumlar C. Eğer varsa önceki filmler ile karşılaştırma yapılmalıdır D. Raporun sonuçlandırılması Rapor hakında özet bir bilgilendirme sonuç olarak verilmeli ve rapor Bl-RADS değerlendirme kategorileri ile sonuçlandırılmalıdır.BIRADS kategorisine göre öneri yapılmalıdır. Eğer biyopsi öneriliyor ise bildirilmelidir.

MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-I
MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-II
MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-III
MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-IV

Devamını Oku

MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-II

	III. BI-RADS DEĞERLENDİRME KATEGORİLERİ KATEGORİ 0: Mamografik değerlendirme yetersizdir. Tamamlanmamış inceleme anlamına gelir. Tarama mamografisi sonrası, ek bir mammografik teknik,dens meme yapısı nedeniyle başka bir görüntüleme yöntemi veya eski mammogramlarla karşılaştırma gerektiğinde kullanılmaktadır.
	KATEGORİ 1: Negatif mamogram; Tamamen normal bulgular mevcuttur. Her iki meme simetrik olup kitle, kalsifikasyon, yapısal bozukluk yoktur.
	KATEGORİ 2: Benign bulgular. Kategori l'e benzer şekilde normal bulgular vardır. Ancak bu kategoride mammografi raporunda yorumlayan kişi tarafından benign bulgular tanımlanabilir. Bu bulgular arasında kalsifiye fibrodenomlar; multipl sekretuar kalsifikasyonlar; yağ kisti, lipom, galaktosel, mikst dansitede hamartom gibi yağ içeriği olan lezyonlar; intramammarian lenf nodları; implantlar, vasküler kalsifikasyonlar veya önceki cerrahilere sekonder olduğu kesin kanıtlanmış doku distorsiyonu yer almaktadır. Kategori 1 ve Kategori 2 değerlendirmeleri mamografik olarak malignite bulguları negatif olan durumlarda kullanılmaktadır. Aralarındaki tek fark Kategori 2 de spesifik benign bulguların tanımlanmasıdır.
	Milk of calcium(kalsiyum sütü):yandaki resimde kalsiyum sütünün mamografideki görünümleri şematize edilmiştir. A,B,C deki görünümler MLO, lateral D deki ise CC grafideki görünüme karşılık gelmektedir.
	Lipom: Asemptomatik, yavaş büyüyen, düzgün konturlu, mobil kitlelerdir. Lipomlarda kalsifikasyon çok nadir izlenir
	Sekretuar Kalsifikasyonlar: Ektazik duktuslar içerisinde veya çevresinde görülen kalsifikasyonlardır. üç şekilde görülebilirler. 1. İntraluminal debris kalsifiye olup kaba solid çubuklar şeklindeki duktal çizgiler mamillona doğru uzanarak veya lokal bir alanda görülebilir. 2. Non-kalsifiye luminal merkez çevresi periduktal kalsifikasyonlar santrali radyolusen çubuklar şeklinde görülür. 3. Santrali radyolusen sferik veya globuler kalsifikasyonlar tüm memede yaygın olabilir.
	KATEGORİ 3: Büyük oranda benign bulgular. Bu kategorideki bulgular %2 nin altında malignite olasılığı içeren lezyonlar olmalıdır. *Bu gruba giren 3 özellikli bulgu vardır. Bunlar kalsifiye olmayan yuvarlak solid kitleler, fokal asimetriler ve grup yapan punktat kalsifikasyonlardır. *Kategori 3 kararı vermeden önce diagnostik değerlendirmenin tam yapılması önerilmektedir. *Takip süresi 6 aydır. Takip sırasında büyüyen kitlelere biyopsi yapılmalıdır. İki yıl boyunca takipte değişiklik göstermeyen lezyonlar benign olarak kabul edilebilir. * Klinik gereklilik halinde veya hasta isterse biyopsi yapılmalıdır.
	KATEGORİ 4: (Kuşkulu Bulgu- Biyopsi önerilir) Kategori 4; Malign lezyonların karakteristik özelliklerini taşımayan, ancak malign olma olasılıkları kategori 3'den fazla olan lezyonlar için kullanılırlar. Biyopsi önerilen lezyonların büyük bir kısmı bu kategoride yer almaktadır. Bazı merkezlerde, kategori 4, bu grubun malignite riskinin geniş aralığı nedeniyle, malign olma olasılıklarına göre 4A, 4B, 4C olarak alt gruplara ayrılarak kullanılmaktadır.
	4A: Kategori 4A düşük malignite riski olan girişim gerektiren bulgularda kullanılır. Malign patoloji sonucu gelmesi beklenmeksizin, benign biopsi veya sitoloji sonrası 6 aylık aralıklarla veya rutin takibe alınması uygundur. Bu kategoride yer alan örnekler palpabl da olabilen kısmen veya olası düzgün sınırlı, US da fibroadenom görünümünde solid kitle, komplike kist absedir.
	4B: Kategori 4B, orta dereceli malignite kuşkusu olan lezyonlar için kullanılır.Lezyonlar kısmen düzgün sınırlı, kısmende kötü sınır özellikleri gösteren lezyonlardır. Bu kategorideki bulgular son değerlendirmede patoloji-radyoloji korelasyonunu gerektirmektedirler. İzlemde fibroadenom, yağ nekrozu veya papillom benign tanıları ile sonlanabilirler.
	4C: Kategori 4C, kategori 5 deki gibi klasik bulgular olmamakla birlikte malignite açısından endişe uyandıran lezyonlar için kullanılır. Bu kategoride yer alan bulgulara örnekler, kötü sınırlı irregüler solid kitle veya yeni ortaya çıkmış ince pleomorfik kümeleşmiş kalsifikasyonlardır. Bu kategoride malign sonuçlar beklenmektedir.
	KATEGORİ 5: ( Büyük Olasılıkla Malign Lezyon-Biyopsi ve uygun yaklaşım gerekli) Bu kategori maligite olasılığı > %95 olan, klasik meme CA bulgularını taşıyan lezyonlar için ayrılmıştır. Işınsal kenarlı, irregüler, yüksek dansiteli kitleler, segmental veya lineer dizilimli mikrokalsifikasyonlar veya pleomorfik kalsifikasyonların eşlik ettiği irregüler ışınsal kenarlı lezyonlar bu kategoriye giren örneklerdirç (yeşil ok: trabeküler kalınlaşmayı göstermektedir).
	Yandaki resimde belirgin sınır ve şekli olmayan hiperdens meme dokusu içinde pleomorfik malign karekterde mikro kalsifikasyonlar izlenmektedir. Bu hasta invaziv duktal karsinom tanısı aldı.
	KATEGORİ 6 : (Bilinen malignite- Uygun yaklaşım gerekli) Bu kategori, cerrahi eksizyon, radyoterapi, kemoterapi veya mastektomi gibi kesin tedavi öncesi biopsi ile malign olduğu kanıtlanmış meme bulguları için eklenmiştir. Bİ-RADS Kategori 4 ve 5 den farklıdır, maligniteyi kanıtlamak için gereken girişim ile ilişkili değildir. Bu kategori biopsi öncesi bulgulara ikincil teşhis veya cerrahi eksizyon öncesi neoadjuvan kemoterapi cevabını izlemi sırasında uygun olup, malignitenin eksizyonu (lumpektomi)sonrası kullanılmamalıdır
	Aynı memede farklı kategoriye giren bulgu ve lezyonlar olabilir. Böyle olgularda tüm meme için özet BIRADS kategorisi her zaman en yüksek BIRADS kategorisi olmalıdır.

MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-I
MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-II
MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-III
MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-IV

Devamını Oku

MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-III-Hazırlık aşamasında

	MEME US RAPORLAMADA TERMİNOLOJİ A. Arka plan eko yapısı Homojen yağlı arka plan (Meme dokusu çoğunlukla yağlıdır. Sadece ince bir fibroglandüler doku tabakası izlenir.) Homojen fibroglandüler arka plan (İnce bir tabaka subkütan yağ dokusu altında uniform ekojenik fibroglandüler doku bulunur.) Heterojen arka plan (Heterojenite fokal veya diffüz olabilir. Memenin eko yapısı çok sayıda artmış ve azalmış küçük ekojenite alanları ile karakterizedir. Yağ lobülleri ile parankim arayüzeylerinde gölgelenme olabilir. Bu yapı genç memelerde ve mamografısinde dens heterojen meme paterni bulunanlarda görülür.)
	B. Kitle: Kitle yer kaplar ve iki farklı projeksiyonda görülmelidir. Gerçek zamanlı ve farklı projeksiyonlarda inceleme ile kosta ve yağ lobüllerinden ayrılabilirler. Şekli Oval Eliptik veya yumurta gibi şekli olan kitle Yuvarlak Düzensiz
	Kenar özelliği: A. Keskin Yandaki resmin patolojik tanısı: fibroadenom
	B. Keskin değil B1: belirsiz B2: açılı B3: mikrolobüle veya spiküler
	kenar özelliği: spiküler Yandaki resmin patolojik tanısı: invaziv duktal karsinom
	Yerleşimi * Kitlelerin bu özelliği US'ye özgü bir özelliktir. Yerleşim deri çizgisi referans alınarak tanımlanır. Paralel :Lezyonun uzun aksı deri çizgisine paraleldir.Paralel veya 'yükseklikten geniş' yerleşim genellikle benign kitlelerin, özellikle fibroadenomlann özelliğidir. Ancak, birçok karsinomda da benzer özellik bulunabilir(yan alttaki resim).Şekil ve kenar özellikleri de değerlendirmede dikkate alınmalıdır.
	Yerleşimi Paralel değil: Ön-arka çapı , transvers boyutundan daha büyüktür. Bu kitleler deri çizgisine göre oblikte olabilirler. Yandaki resmin patolojik tanısı: invaziv duktal karsinom.
	Eko paterni Anekoik İzoekoik Hiperekoik Hipoekoik Kompleks
	Arka akustik özellikleri 1. Özellik yok (Kitle arkasında gölgelenme veya güçlenme olmaması; arkadaki ekojenite aynı derinlikteki komşu dokunun ekojenitesinden farklı değildir.)
	2.Güçlenme
	3. Gölgelenme (Gölgelenme fibrozis ve/ veya karsinoma ile ilişkilidir. Cerrahi sonrası skarlar, fibröz mastopati, dezmoplastik reaksiyona neden olan kanserlerde görülür.) 4. Birleşik patern (Bazı kitlelerde birden fazla arka akustik özellik görülür.)
	Çevre doku * Bir kitlenin çevre dokuya etkileri şunlardır: çevre dokuya baskı, doku planlarının silinmesi, Cooper ligamanlarında düzleşme veya kalınlaşma. İnflamatuvar karsinom, radyoterapi, mastit, kalp yetmezliği gibi nedenlerle ödem bulunabilir. *Yapısal distorsiyon. Normal anatomik planların bozulması. * Deride kalınlaşma (Deri kalınlığı areola çevresi ve memenin alt tarafı dışında 2 mm veya daha incedir.) *Deride çekilme/ düzensizlik
	C. KALSİFİKASYONLAR Kalsifikasyonlar US ile karakterize edilemezler ancak özellikle bir kitle içinde bulunduklarında ekojenik odak şeklinde görülebilirler.
	D. ÖZEL OLGULAR a. Mikrokist kümesi Lezyon, aralarında ince (<0.5mm) style="color: rgb(204, 51, 204); font-weight: bold;">büyük olasılıkla benign olarak değerlendirilebilir ve takip edilebilirler. Nedenleri arasında fibrokistik değişiklikler ve apokrin metaplazi yer alır. Komplike kist Homojen, düşük seviyeli ekolar sıklıkla kist içinde görülür ve seviye verebilirler. Komplike kistlerin içinde mural nodul olmaz. Belirgin solid komponent olan kistleri KOMPLEKS KİTLE olarak tanımlamak gerekir, bu durumda aspirasyon veya diğer girişimler gerekir.
-------RESM----------	D. ÖZEL OLGULAR Deri içinde veya üzerinde kitle Bunlar genellikle klinik olarak görülen sebase veya epidermal inklüzyon kistleri, keloidler, benler, nörofibromlar ve aksesuar meme başlarıdır. Yabancı cisim Yabancı cisimler; teller, katater kılıfları, silikon, travma ile ilişkili metal ve cam parçalarıdır. Hastanın öyküsü yabancı cisimin varlığı ve cinsi hakkında yardımcı olur.
-------RESM----------	İntramammarian Lenf nodu Boyutları 3-4 mm ile 1 cm arasında değişir. Hipoekoik korteks ve ekojenik yağlı hilusları belirleyici özellikleridir. Korteks fokal veya diffiiz kalınlaşmışsa veya mikrokalsifıkasyon içeriyorsa metastaz ve infeksiyöz- inflamatuvar durumlar, lenfoma, lösemi, granülomatöz hastalık, romatoid artrit, sarkoidoz akla gelmelidir. Aksiller Lenf nodu Normal lenf nodlarının uzun çapları 2 cm'ye kadar görülebilir. 3 cm veya daha büyük lenf nodlarının korteksi çok ince ve çoğunluğu yağdan oluşuyorsa gene normaldir.
	E. DAMARLANMA Var veya yok. Lezyonun hemen komşuluğunda var.

MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-I
MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-II
MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-III
MAMOGRAFİK VE SONOGRAFİK BI-RADS KATEGORİLERİ-IV

Devamını Oku