|
KALSİFİKASYONLARIN DAĞILIMI:
|
|
Difüz dağınık: Tüm memede dağılmış kalsifıkasyonlardır.
Segmental: Segmental kalsifikasyonlar bir lobun veya segmentin tutulduğunu gösterir.
|
|
Bölgesel: Geniş bir alana dağılmış kalsifikasyonlar
Grup yapan: Küçük bir alanda ( lcc ) en az 5 kalsifikasyon
Lineer: Bir çizgi boyunca oluşan kalsifikasyonlar
|
|
KALSİFİKASYONLARIN MORFOLOJİSİ
Benign kalsifikasyonlar genellikle maliniteye eşlik eden kalsifikasyonlardan daha büyüktür. Daha kaba, yumuşak kenarlı, yuvarlak şekillidirler ve daha kolay görünürler. Maligniteye eşlik eden kalsifikasyonlar ise genellikle daha küçüktürler.
|
|
KALSİFİKASYONLARIN MORFOLOJİSİ
1. TİPİK OLARAK BENİGN
a. Deri kalsifikasyonları:
Ortası radyolüsen kalsifikasyonlardır ve bu görünümleri karakteristiktir. Bu tip kalsifikasyonların CC ve MLO grafilerde şekli değişmez. Bu nedenle “tatoo sign” palyaço bulgusu olarak adlandırılırlar. Başka tip kalsifikasyonlardan görünümlerinin ayırd edilmesinde tanjansijel projeksiyon mamografisi kullanılır.
|
|
b. Damar kalsifikasyonları:
Damar duvarlarında, paralel çizgiler şeklinde veya çizgisel tübüler kalsifikasyonlardır.
|
|
c. Kaba- “patlamış mısır=popcorn” görünümünde kalsifikasyonlar:
Klasik olarak involüsyona giden fibroadenomlarda görülür.
|
|
d. Büyük çubuk şeklinde kalsifikasyonlar:
Birbirini takip eden çubuklar şeklinde, dallanır tarzda, genellikle 1mm’den büyük kalsifikasyonlardır. Eğer kalsiyum genişlemiş duktusu doldurmak yerine lümeni çevrelemişse ortaları lüsent görülür. Bu tür kalsifikasyonlar plazma hücreli mastit, duktal ektazi ve sekretuvar hastalıklarda görülür.
|
|
e. Yuvarlak kalsifikasyonlar:
Genellikle benigndirler ve boyutları 1mm altında ise asiniler içindedirler. 0.5 mm altında ise “noktasal” olarak adlandırılabilirler. Çok sayıda olduklarında boyutları değişebilir.
|
|
f. Ortası lüsent kalsifikasyonlar:
Boyutları 1 cm nin altında ya da üzerinde değişik olabilir. Yuvarlak veya oval şekilli, ortaları lüsent izlenir. Duvarı “halka veya yumurta kabuğu” şeklindeki kalsifikasyondan daha kalındır. Yağ nekrozu alanlarında, duktus içindeki debris kalsifikasyonunda ve bazen fibroadenomlarda görülür.
|
|
g. “Yumurta kabuğu” veya halka tarzında kalsifikasyon:
Küre şeklindeki bir oluşumun kabuğundaki kalsifikasyonu andırır tarzda ince bir duvarı vardır. Kalınlığı 1mm’nin altındadır. En sık kist duvarında görülür. Bazen yağ nekrozlarında da görülebilir.
|
|
h. Kalsiyum sütü kalsifikasyonları:
Kistlerin tabanında kalsiyum içerikli çökeltidir. Kraniyokaudal görüntüde belirsiz, bulanık, yuvarlak, amorf opasitelerdir. Lateral projeksiyonda, yarımay veya hilal şeklinde, konkavitesi yukarıya bakan belirginleşen kalsifikasyonlardır. Kistlerin tabanında çöken ve seviye oluşturan debrise bağlı oluşur.
i. Sütür kalsifikasyonları:
Cerrahi sütür materyali üzerinde kalsiyum çökmesine bağlı gelişir. Özellikle ışın tedavisi yapılmış memelerde görülebilir. Tipik olarak düğümleri görülen çubuk veya tübüler tarzda kalsifikasyonlardır.
|
|
j. Distrofik kalsifikasyonlar:
Travma sonrası veya ışın tedavisi uygulanmış memelerde görülür. Düzensiz şekilli ve boyutları 0.5mm’nin üzerindedir. Ortaları genellikle lüsenttir.
k. Noktasal (punktat) kalsifikasyonlar:
Yuvarlak veya oval, boyutları 0.5 mm’nin altında, kenarları iyi sınırlanmıştır.
|
 |
2. ORTA DERECE (İNTERMEDİATE) KUŞKULU KALSİFİKASYONLAR
Amorf kalsifikasyonlar:
Bunlar küçük ve bulanık kalsifıkasyonlardır. Diffüz dağınık olarak izlenirse benign olarak değerlendirilebilirler. Ancak grup yapan, bölgesel, lineer veya segmenter izlenen amorf kalsifikasyonlar biyopsi gerektirir.
Heterojen kalsifikasyonlar:
İrregüler 0.5 mm den büyük kalsifıkasyonlardır. Maligniteye eşlik edebilirler. Genelde fibrozis alanlarında, fıbroadenomlarda ve travmaya bağlı izlenebilirler.
|
|
3. MALİGN OLMA OLASILIĞI YÜKSEK KALSİFİKASYONLARa. Pleomorfik kalsifikasyonlar (granüler):
Amorf kalsifikasyonlardan daha belirgin ve dikkat çekicidir. Hem tipik benign hem de tipik malign özellik göstermezler. Boyutları 0.5 mm’nin altındadır ancak boyut ve şekilleri değişkendir.
|
 |
b.İnce çizgisel veya ince çizgisel, dallanma gösteren kalsifikasyonlar:
Devamlılık göstermeyen ince çizgi gibi, düzensiz ve genişlikleri 0.5 mm’nin altında olan kalsifikasyonlardır. Görünümleri bir duktusun lümenini dolduran kanseri düşündürür.
|
Kaynaklar:
1. Kopans, Daniel B. Pathologic, mammographic and sonographic correlation. Breast Imaging 2. ed. 523, Lippincot-Raven 1998.
2.Heywang-Köbrunner SH, Schreer I, Dershaw DD. Diagnostic Breast Imaging. Thieme, 1997.
3.Dinkel HP, Gassel AM, Tschammler A. Is the appearance of microcalcifications on mammography useful in predicting histological grade of malignancy in ductal cancer in situ? Br J Radiol 2000; 73(873): 938-944.
3.TRD Yeterlilik Kurulu, Rehber ve Standartlar Komitesi. http://www.turkrad.org.tr.
