 | Akut Pankreatitte Görüntüleme, Tanı için amilaz lipaz seviyeleri yeterli dir Radyolojisinin fonksiyonu: Tanının doğrulanmasından öte -Etyolojiyi saptama -Şiddeti belirleme ve -Komplikasyonların değerlendirilmesinde önemlidir. Manyetik Rezonans Görüntüleme 1992 atlanta sempozyumu kararına göre akut pankt-reatit hafif, siddetli akut pankreatit olarak snıflama yapılır. Hafif akut panreatit: 1. İntertisyel ödem temel bulgusudur (difüz boyut artışı). a. En iyi kontrastsız T1A incelemede görülür. 2. İç yapı intensitesi heterojen olabilir. 3. Peripankreatik sıvı; a. Sıklıkla solda anterior pararenal fasia kalınlaşması 4. Anterior pararenal kompartmanda sıvı Siddetli Akut Pankreatit 1. Peripankreatik yağ dokusu nun şiddetli inflamasyonu 2. Pankreatik nekroz 3. Sıvı koleksiyonları 4. Şiddetli pankreatit formuna giren ve cerrahi gerektiren pankreatiti formları a. Pankreatik nekroz (%50 den fazla) i. IVCM (Gd-DTPA) 1-2 dk sonra nekroz boyut ve uzanımları görülür. b.Abse: c. Parankimal kanama : T1A da hiperintens görülür. Akut pankreatit şiddet saptanmasında en sık Apache II, ranson kriterleri kullanılır. 1. 2 yada daha az bulgu: >hafif pankreatit 2. 3-5 bulgu> orta 3. 6 ve üstü> şiddetli hastalığı gösterir. Rutin panreas protokolu: • T2A FSE • YAG BASKILI HIZLI FSE • Gd.DTPA öncesi ve sonrası T1A GE GRADE A: NORMAL PANKREAS : yağ bskılı T1A FSE: KC re göre homojen hafif hiperintens GRADE B: heterojen pankreas, peripankreatik yağ dokusu tutulumu yok. GRADE C: peripankreatik yağ dokusu tut. Çizgisel bantlar ile karekterize GRADE D (bir) ve E (2 den fazla): kapsülü olsun ya da olmasın kötü sınırlı sıvı birikimi. |
 | BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ BT nin amacı: 1. Erken tanı koydurtmak 2. Tanıyı doğrulamak 3. Komplikasyonlar varsa göstermek 4. Hastalığın şiddetini 5. Perkütan yolla giriş yönünü belirlemektir. Geç komplikasyonları göstermede ilk ataktan 10 gün sonra tekrarlanabilir. Akut pankreatitli hastaların 1/3 BT normaldir. BT BAŞLANGIÇ BULGULARI: 1. Şiş görülen pankreasın sınırların da bulanıklaşma 2. Peripankreatik yağda ödem 3. Sıvı diseksiyonuna paralel anterior pararenal aralıkta başta sol tarafta sınırlı olan değişiklikler görülür. 4. Yangı devam ederse antetrior pararenal aralık sıvı ile dolar. 5. Peripankreatik aralıkta ve pankreas içinde akut sıvı koleksiyonları gelişir. |
  | 6. Şiddetli akut pankreatitide; a. Sıvı: küçük sak, periton boşluğu, transvers mezokolon, mediasten, perikardial aralık, mezenter köküne geçebilir. Siddetli pankreatitde peripankreatik yağ dokusu dansitesi artmış olup, SMA ve SMV ni çevreleyen yağ dokusu yangıdan etkilenmez. Bu bulgu ile yangı neoplaziden ayrılabilir.İstisnalar saptanmıştır. SMV çapı artar. İntertisyel hafif pankreaatitde : Vazodilatasyon olduğunda bezde difüz kontrastlanma görülür. Kontrast madde tutulumunun azalması veya tutulumun olmaması bezde kan akımının azaldığını ve iskemi veya nekroz geliştiğini gösterir. Bu bulgu BT için nekroz tanısında kabul edilmiş kriterdir. ***Kontrast madde öncesi görüntü alınması hemorojik panreatiti göstermede faydalıdır. Pankreatitin şiddetini belirlemede nekroz ve akut inflamasyon varlığı en önemli BT prognostik faktörüdür. Baltazar bu iki BT prognostik faktörü kullanarak BT şiddet indeksini gelştirmiştir. Morbidite ve mortalite oranının nekroz miktarı ile doğru orantılı olark arttığı bulunmuştur. BT DE TUZAKLAR: -Pankreasta yağlı infiltrasyon varsa pankreas kontrast değeri düşük olabilir. -İlk 12 saatte çekilirse şüpheli bulgular görülür. -3 gün sonra BT çekilmesi nekrotizan pankreatiti göstermede daha faydalıdır. -Retroperitonela yağ nekrozunu göstermede ve tanısında güvenilir değil. Bu nedenle klinikte tüm heterojen peripankreatik -Koleksiyonlar aksi ispat edilene kadar yağ nekrozu kabul edilmelidir. |
KAYNAKLAR:
1. Acute Pancreatitis. by Whitcomb N. Engl. J. Med., May 18, 2006; 354(20): 2142 - 2150
2.Prognostic Value of CT in the Early Assessment of Patients with Acute Pancreatitis. by J. Darío Casas et al. AJR 2004; 182:569-574
3. MDCT of Acute Mild (Nonnecrotizing) Pancreatitis: Abdominal Complications and Fate of Fluid Collections by Dipti K. Lenhart and Emil J. Balthazar. AJR 2008; 190:643-649.
4. 23. ulusal radyoloji kongresi , bilgisayarlı tomografi.
