 | Erken gebelikte transvaginal ultrasonografinin endikasyonları: *Dış gebelik ile normal uterin kavite içi gebeliğin ayırtedilmesi, *Erken dönemde çoğul gebeliği belirlemek, *Erken dönem fetal yapısal anomali taraması, *Gebelikle birlikte uterin anomali varlığının saptanması, *Adneksiyel kitle varlığı araştırmak, *Subkoryonik kanamanın tanısı, *Erken dönemde molar gebeliğin tanınması. Transvaginal ultrasonografi ile incelemede yüksek frekanslı transduser (5–7,5 MHz) içeren, problar kullanılır. |
| Gestasyonel Kese Ultrasonografisi -Menstürasyon ile fertilizasyon arasında genellikle 2 haftalık süre olmasına rağmen, bu süre ± 8 günlük oynamalar gösterebilir. -Gestasyonel kese ultrason ile izlenen ilk yapısal gebelik ürünüdür. Gestasyonel kesenin ultrason ile görülmesi, gebeliğin intrauterin olup olmadığı açısından önemlidir. Bu sayede dış gebeliği atlamamış olur. -Adet gecikmesinden birkaç gün sonra bile GK transvaginal USG ile görülebilir - GK 2-4mm iken erken dönem USG'de, anekoik halka şeklinde görülür. Gestasyonel kese boyutları esas olarak en büyük sagital, transvers ve koronal çapları ölçülerek belirlenir. Bu ölçümler koryonik boşluğun iç kenarından diğer iç kenar arasına kadar olan uzaklığın ölçümü ile elde edilir. -Gestasyonel kese çapı ile serum beta human koryonik gonadotropin seviyesi arasında ilişki vardır. -Gestasyonel kese gebeliğin onuncu haftasına kadar gebelik haftası ile uyumlu ve paralel şekilde büyür. -GK başlarda yuvarlak iken ilerleyen haftalarda elips halini almaktadır. -Normal gebelikte GK 8mm iken TV USG ile yolk sak görünür hale gelmelidir -Eğer gestasonel sak aynı hafta CRL ölçümünden daha küçükse %90 oranında bu gebelik düşükle sonlanır . Prognostik değeri olan diğer bir parametre de embriyonun uzunluğunun amniyotik kese büyüklüğüne oranıdır. Normal erken gebeliklerde amniyotik kese – CRL 5 mm’den büyük olmalıdır. |
| Yolk Kesesi -Yolk kesesi TV USG'de 5. haftadan itibaren keskin, yuvarlak halkaya benzer ve ekojenik görünümde ortaya çıkan ilk embriyonik yapıdır. - YK embriyoya omfalomezenterik duktus ile bağlanır. ***YK varlığı bize embriyo oluşmadan dahi, gebeliğin intrakaviter ve anembriyonik olmadığını gösterir. -Gestasyonel kese 10 mm iken yok kesesi genellikle TVUSG ile görülür. - Beşinci haftada ortalama yolk kesesi çapı 2–5 mm’dir Embriyo/yolk kesesi kompleksi gebelik kesesinin köşesine yakın konuşlanır. -Yolk kesesi çapı dış kenardan dış kenara doğru ölçülür. Yolk kesesi 5–8. haftalar arası gebelik haftası ile paralel büyür ve bundan sonra 11. haftaya kadar plato çizer. -Sekizinci haftada yani embriyonik dönemin organogenez döneminde, gebelik kesesi, gelişen embryo, kalp atım hızı, etrafındaki membranlar ve koryondesidua görüntülenebilir. Embriyo Kalp Atımı -Altıncı postmenstrüel haftadan sonra kalp atımı TV USG ile kesinlikle saptanır. -Bu haftadan sonra kalp atımları 9. haftaya kadar kademeli şekilde artar. -Yedinci haftadan sonra kalp atım hızı 120 vurudan 160 vuruya yükselir. -Genellikle dakikada 85 atım ve altı kalp atımları, gebeliğin bozulması ile ilşkilidir ve takip sonogramları gerekir. |
| Komplikasyonlu Erken Gebelik ve Ultrasonografi -Gebeliğin erken haftalarında kanama olağan dışı değildir. Kanamanın nedeni desidualize olmuş endometriyum içine trofoblastik implantasyonla ilişkilidir. -Gebelik kesesi gelişirken, ekojen koryon desiduanın hemen altında muhtemelen kan gölü ve lakünlerine ait küçük hipoekojen alanlar görülebilir. -Transvaginal renkli doppler USG ile embryonun sonografik olarak görüntülenmesinden önce koryodesidua içinde arteryel ve venöz akım görülebilir. - Aşırı kanaması olan hastalarda retrokoryal hematom olabilir. Bu durumda koryon arkasında kanama vardır ve bu kanama gebelik kesesini saran hipoekojen alan şeklinde görülür. Uzatılmış elips hacmi formülü kullanılarak (uzunluk (cm) × genişlik (cm) × yükseklik (cm) ×0,5 ) hematom hacmi hesaplanabilir ve gebelik kesesi ile oranlanabilir. Retrokoryal hematom büyüklüğünün, gebeliğin devam edip etmeyeceği hakkında fikir verir. Retrokoryal hematomun gebelik kesesinin dörtte birinden az ise gebeliğin devamı muhtemeldir. -Spontan inkomplet abortuslarda fetus/embriyo atılır ve koryondesidual doku parçaları içeride kalır. Bu doku TV USG ile kavite içinde tipik olarak ekojenik izlenir. Koryon, desidua düzensiz olarak izlenirken, “sönmüş” kese görünümü verir. -Erken gebeliğin bozulması genellikle kromozomal anomaliler nedeni ile olmaktadır. *** Embriyonik kayıp, CRL: 6mm’lik gebeliğin kalp atımının TVUSG ile izlenmemesi ile belgelenebilir. - Bazı hatalı embryonik gelişimde kese içinde amorf birikinti görülür, bunlar ya kan birikintisi ya da dökülen koryon, desiduadır. |
KAYNAKLAR:
1.Birinci Trimester Ultrasonogafi. Cihat Şen ve ark. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı, Perinatoloji Bilim Dalı, İSTANBUL,Perinatoloji Dergisi 2001; 9(4):201 - 223
2.Obstetrik Ultrasonografi. Doç Dr. Deniz Akata. H.Ü.T.F RADYOLOJİ ABD
