|
TÜM AŞAMALARI İLE KARDİAK MR TEKNİĞİ_2_HAZIRLIK AŞAMASINDA
- 1-Lokalizer imajlar
- 2-Fonksiyon
- 3-Morfoloji
- 4-Dinamik
- 5-TİSSUE CHARECTERİSATİON (perfüzyon)
- 6-Flow (akım)
- 7-Anjiografi
|
|
2. FUNCTİON (FONKSİYON):
Cine görüntüleme:
*Yüksek zamansal rezolusyon
*Yüksek kontrast rezolüsyon
1. Klasik ventriküler hesaplama
2. 4D ventriküler hesaplama
3. Segmental duvar hareketlerinin değerlendirilmesi
• Normokinetik:en az %50 kalınlık farkının oluşması beklenir.
• Hipokinetik: %50 kalınlık farkından az.
• Akinetik:anlamlı hareket yoktur.
• Diskinetik:ters hareket varsa
4. Kardiak fonksiyon
5. Valvüler fonksiyon
6.Semikantitatif değerlendirme:
- kabaca bilgi verir.
- 4 oda sine görüntüler kullanılır.
- normal değerler:
- LV ED çap 56 mm den az.
- RV ED " LVED ' den küçük
- ED LV duvar kalınlığı 11 mm den az
- ED RV duvar kalınlığı 5 mm den az.
- RA ES çap: 40 mm den az
- LA ES çap: 40 mm den az resim........
NORMAL KARDİAK
ÖLÇÜMLER:
Sol ventrikül end
diastolik volüm (EDV)
·
Erkeklerde ortalama 114 .9 ml (üst limit 169 mililitre)
·
Kadınlarda 84 mililitre (üst limit 116 mililitre)
Sol ventrikül end
sistolik volüm (ESV)
·
Erkeklerde 36. 3 mililitre (üst sınır 65
mililitre)
·
Kadınlarda 25 mililitre (üst sınır kırık nokta 9
mililitre)
Ejeksiyon fraksiyonu ( strok völüm)=(EDV-ESV/EDV )=% 55- 75
Kardiak autput
(her 1 dakikada enjekte edilen kan völümü)
istirahatte 4 -8 litre/ dakika
Strok volüm ( her
bir kardiyak siklusta ejekte edilen kan
volümü)= 60 -100 mililitre/atım
Kardiak indeks =2.5- 4/L/dakika/m2
Sol ventrikül
miyokardiyal kalınlık sadece end diastolde ölçülür. normal değeri 12 milimetreden az bazal septum hafif kalın olabilir.
Sol ventrikül kütlesi=
·
Erkeklerde 155 g üst limit 201 gram
·
Kadınlarda 103 g üst limit 134 gram
Miyokardial tagging:
- *ventrikül fonksiyonu ve duvar hareketlerinin değerlendirilmesinde kullanılır.
- lineer ya da ızgara şeklinde saturasyon bantları
- R dalgasından sonra kullanılan pre puls ile nulling
- sine görüntüye süperimpoze gridlerin hareketi
- kontrakte olmayan miyokardda gridlerde deformasyon azalır veya olmaz.
GE SEKANSLAR;
1-BEAT_CİNE_tru FİSP (kan beyaz görülür):
- b-SSFP sekans ailesindendir (diğerleri: b-FFE, FIESTA)
- T2/T1A ağırlıklı sekans
- Sıvı , yağ , vasküler yapılar parlak görülür.
- kan -miyokard kontrstı iyidir.
- tek nefes tutma süresinde bir cine set elde edilir.
- kısa TR, yüksek FA, SAR (3 tesla cihazlarda önemli kısıtlama sebebi), CNR yüksek
- spoiled _GRE sekansı: T1 ağırlıklı sekanstır. örnek perikardial efüzyon siyah görülürken kalpteki kan hiperintens görülür çünkü tof benzeri etkiden dolayı. bu sekans genellikle kullanılmaz.
2-BEAT_CİNE _FLASH
3-BEAT _tagging
4-BEAT_stress
***retrospektif gating sekanslarına örnek:
• cine_tf2d13_retro_iPAT
• cine_tf2d18_retro_iPAT_arriyth
• VENTRİCULAR VOLUME
• cine_tf2d16_retro_iPAT_sI_inVF
|
|
Ventiküler volüm
hesaplama:
Fonsiyon çalışılıyorsa örneğin kardiak volüm hesap edilecekse retrospektif
çalışılır (sistol ve diastolde de dataların elde edilmesi gerekir). Bu sekansta
"physio" segmesi yoktur. Çünkü tüm kalbin fazlarından
bilgi toplanacaktır. Hangi düzlemde
çekim yapılacaksa o düzlemde localizer ayarlaması yapılır sağ tıklanıp "coppy imaj pozition" yapılır. Sonra
ince ayarlar yapılır örneğin overlap
yapar mı vs.
cine _tf2d13_retro_İPAT:
nefesi boşatttıktan sonra nefes tutturulur ve gönderilir. 2 oda alınır.
Hastanın nefes tutmasını
beklemeden de direkt şutlanabilir. Çünkü görüntü çekim süresinin sonunda
elde olunduğundan nefes tutmasını beklemeye gerek yoktur.
Overlap yaporsa: 1. fov genişletirlir, 2. "phase oversampling "
artırılabilir ki süre artar
nefes tutmalı_ cine _tf2d13_retro_İPAT . 2 oda üzerinden aynı sekansla 4 oda alınır. coppy imaj pozition".
gerçek dort oda elde edilmek isteniyorsa
short axis üzerinde loc çizgisisi ayarlanır nefesi boşatttıktan sonra nefes tutturulur
ve gönderilir.
nefes tutmalı_ cine _tf2d13_retro_İPAT _3 oda alınır. 3_ chember: short axis üzerinden sol ventrikülün
bittiği aortanın çıktığı düzeye gelinir ve ikisine paralel olacak şekilde loc
çizgisi yerleştirilir nefesi boşatttıktan sonra nefes tutturulur ve gönderilir
nefes tutmalı_ cine _tf2d13_retro_İPAT _short axiste: Volüm taraması yapılır. yaklaşık 10 slice dır. tüm ventrikülü bitirmek gerekir. her bir
seferde kaç kesit alacağını belirtmek gerekir. 10 sn hasta nefes tutamayabilir
10 nu beşe de bölebilirsiniz ki her seferde 2 kesit alır. 10 nu onada bölerek her seferde tek kesit
alınabilir(konkontinasyon(=tek seferde kaç kesit alacağını belirler)).
).her seansta nefesi
boşatttıktan sonra nefes tutturulur ve sekans gönderilir
FONCTİON postprosessing:
A-klasik ventriküler volüm saplama:
cine_tf2d16_retro_iPAT_10sI bu sekanstan ardışık 10 sekansı seçiyoruz (shortaxis görüntülerden).son sekansları secerken atriumlar görüntüye dahil olmuş mu kontrol yapılır dahilse eğer çıkarılır.önce diastolde en iyi görünen yer seçilir. ölçümü nereden vehangi vantrikülden yapacaksak orası seçilir, örnek: endokardium, epikardium gibi. endokardiumdan ölçüm alınacağı varsayılırsa eğer işsaretlenir.ROI ye basılıp ilgili ventrikülün içine bırakılır. seçilen bölge "auto adjust" yapılır.sonra diastol fazı propagation edilir. tüm imajlar kontrol edilerek alanın tam seçilip seçilmediğine bakılır. sonra diastolden sistole propagation edilir. tüm imajlar kontrol edilerek alanın tam seçilip seçilmediğine bakılır. sonra konturları kabul et denir. sonra result a gelinir.volum secilir
B-4d ventriküler volüm hesaplama:
En az 2 düzleme ihtiyac var (2 oda, 4 oda, shoraxis görüntüleri). "cine_görüntüler seçilip argusa yüklenir.4D ye tıklanır.burada program otomatik olarak yönlendirir. 1. apikal centered axis. 2. bazal senteral axis .3. RV insertion points 4...guide points (eğer uygun yerleşmedi ise bu segme ile düzeltiliyor) --> resulta gelinir kalp atım hızı yazılır bu hıza göre cihaz normalize eder.4D de klasik hesaplamdan farklı olarak myokardial mass ı hesap eder.
|
|
3. MORFOLOJİ
***prospektif gating:Kalbin en duragan fazını yüzde olarak hesap eder ve dataları sadece bu fazda toplar (yandaki resim, kırmızı ok).diğer bir deyişle :iki R-R arasını hesap edip bunun arasında kalbin en durağan
olduğu yeri yüzdesel olarak cihaz hesap edip sadece o alanda şutlama yapar .
yanı kalbi cihaz en hareketsiz zamanını bulup dataları o zamanda toplar.
·
cine_tf2d13_
TPAT2
·
real time: " cine_realtime_tf2d_10sI_trigg_TPA"
·
3D:
" tf2d16_3D_ TPAT"
SEKANSLAR:
TSE : doku rezolusyonunu en iyi gösteren sekanstır. Ancak tek kesit almaya izin vermesi dezavantajıdır. İstenilen kadar da kesit alabilir ancak zaman alır.
• -TSE_11_db(siyah kan)_t1_İPAT
- TSE_17_db (siyah kan)_t2_İPAT gibi.
• -TSE_IPAT_R-R interval 700 milisaniyeden az.
• -TIRM
• -TIRM_20_db_t2
• -TSE_11_db(siyah kan)_t1_İPAT_fast HR
- TSE_17_db (siyah kan)_t2_İPAT _ fast HR
BEAT FLASH (GE)
• fl_2d_11_seg_tra_vfi (t2 ye benzer görüntü, beyaz kan)
• fl_2d_9_seg_tra_db (t1 re benzer görüntü, siyah kan)
BEAT truFİSP (tüm kalp tranabilir)
trufi_singleshoat_15 si_İPAT (beyaz kan)
HASTE(tüm kalp tranabilir, t2 ye benzer görntü)
• -HASTE_16_si_ tra _db_pace (navigasyonlu, nefes tutmasına gerek yok)
• -HASTE_16_si_ tra _db_2bh
• HASTE _ tra _db_2bh_İPAT
|
|
Morfolojiye başlamadan önce bir genel görüntü alınır (örn: HASTE_16_si_ tra _db_pace (navigasyonlu, nefes tutmasına gerek yok,aksiyel planda)).
|
|
Morfoloji için örnek: TSE_17_db (siyah kan)_t2_İPAT seçilir (resim1a,b,c) ve istenilen kesitin üzerine gelindikten sonra " copyy imaj pozisyon" yapılır ve set edilir. Bu prospektif set Kalp atım faklılıklarından etkilenmememsi için her seferinde yapılır. Nefesi boşatttıktan sonra nefes tutturulur ve gönderilir. Aynı yontemle t1 (TSE_11_db(siyah kan)_t1_İPAT) alınır.Bu sekanta yag baskılama yapmamız için önceden stır yapılırdı. bu cihazda yağ baskılma yapmak için contrast --;fat spair.--;sistem--;adjustmant--;kardiak shim seçilir. Nefes tutturukduktan sonra tekrar gönderilir (resim1d).
|
|
Aynı yontemle t1 (TSE_11_db(siyah kan)_t1_İPAT) alınır.
|
|
Tüm kalbi taramak için HASTE ve truFİSP sekansları ile yapılabilir. Tüm kalbi taramak için normal axsial, koronal, sagital başlangıç localizer görüntü (TRUFİ _LOC_MULTİ _İPAT) tekrar tıklanır. Görüntü ortalanır localizer çizgileri ile. Navigator ayarlanır (yan üstteki resim).Navigatorün yarısı KC de yarısı AC de olacak şekilde sagital ve koronal düzlemde yerleştirilir. Sağ tıklanır perpendiküler yapılır. Buna dome scaut denir(Ayrıca FAZ da navigator KC rin içine yerleştirlir). "physio"dan set edilir. Bu aşamada hem EKG gating hemde respiratuar gating eş zamanlı yapılır. HASTE_16_si_ tra _db_pace (navigasyonlu, nefes tutmasına gerek yok) sekansı gönderilir. fl_2d_9_seg_tra_db (GE) aynı yöntemle alınır. 2 sekans arasında zaman açısından fark yoktur. trufi_singleshoat_15 si_İPAT (beyaz kan, damar duvarlarının değerlendirilmesi için,genel görüntü amaçlı, aksiyel planda): nefes tutmalıdır.-
|
Resim 3 |
FLOW (AKIM) FLOW (CİNE
FAZ KONTRAST: VELOCTY ENCODED GÖRÜNTÜLEME ):
MR ' rın doppleri olarak adlandırılır. vasküler yapılardan ve kapak düzlemlerinden akınlar kantifiye edilebilir.
Sekanslar:
1-İnplane: akımın varlığını görsel olarak değerlendirmede kullanılır.
-flow_150_ıp_retro_bh_iPAT@C
2-Thoroughplane: ölçğmler yapılabiilir.
thorough plane: akımı ölçebiliyoruz.
- flow_venc_scout_100-190tp_bh@C
-flow_150_tp_retro_bh_iPAT@C (genellikle tercih edilir)
- flow_150_tp_retro_fb(free bread)_iPAT@C
Bu sekans için ektra bir plana daha ihtiyaç vardır.
örnek: pulmoner trunkustan akım ölçelim. Bu alana tam dikey kesecek şekilde (resim 3) loc çizgisini yerleştiriyoruz. Bir plot görüntü (trufi )ayarlamasını yaptıktan sonra fizyo dan set edilir Sonra her bölgenin akım hızı farklı olduğundan flow_venc_scout_100-190tp_bh@C ile tekrar plot görüntü alınır .Bu sekans ile faz görüntüsüde oluşturulur
|
Resim 4
Resim 5: kırmızı ile seçılı alanlardaki farklı v_ench değerinde elde edilmiş piksellerin görünümü
|
Bu sekansta en ideal olan akım hızı hangisi ise onu belirleyip ölçümleme yapacak yerede de o akım hızı yazılır. bu nedenle bir tane arteri tam dik kesecek şekilde vench scout u yerleştirilir.Yine perpendiküler yapılır. Anjio segmensinde veloc ty enc değerine gelinir 4 farklı hızda değer olan bu yerde 4 farklı akım hızı ile görüntü alınır (100,130,160,190) hangisi ideal ise onu doğru yere yerleştirmeya çalışılır.Retrospektif bir tetkikdir. Flow da da retrospektif tetkikleri tercih edilir (sistol ve diastol önemli olduğundan tüm faz görülmeye tüm fazlardan datalar elde edilmeye çalışılır) (resim4).
Sonra 2. ekrandan 4 farklı akım hızı ile görüntü (100,130,160,190) lerin 4 düde secildikten sonra --> (resim5) viewing de 4 düde açılır . En beyaz en doğru görüntünün değeri vel enc (doğru akım zamanı) değeri belirlenir. Çok düşük değerlerde piksellerde kayıp, çok yüksek değerde ise pikseller gri kalır tam beyaz görünmez.
Tek yönlü akımda: tam beyaz (ileri akım:forward)-->beyazdan gir-->griden tekrar beyaz
Çift yönlü akımda: tam beyaz-->beyazdan gri-->griden siyah (geri akımlar:reverse siyah) -->siyahtan tekrar gri.
Uygun v_ench değeri olan 130 yi Anjio segmensinde veloc ty enc değeri yerine yazılıp flow_130_tp_retro_bh_iPAT@C (genellikle tercih edilir)
tekrar bu sekansı ayarlayıp -gönderilir.
|
RESİM---
|
FLOW POSTPRSESESSİNG
ARGUS modundan yapılır.
1. FLOW:
• flow_150_tp_retro_bh_ePAT@C (normal)
• flow_150_tp_retro_bh_ePAT@C _P (faz, ölçüm bu sekanstan yapılır)
• flow_150_tp_retro_fb(free bread)_iPAT@C_MAG (magnitud)
Bu sekanlardan normal ve faz görüntüsü tercih edilir. Aplikasyondan argusa yüklenir. -->flow a gelinir.Ekran üzerinden sınırları iyi görünen imaj secilir. ROI den o bölge seçilir. Tercihe göre 2 bölgeye ROİ yerleştirilebilir. 1. epikardium, 2. endokardium. Seçilen bölge "auto adjust" yapılır. Sonra sağ ve sola propagation edilir. Tüm imajlar kontrol edilerek alanın tam seçilip seçilmediğine bakılır. Propagation dışında 2. bir seçenek coppt contor ..........var bu seçenek aquaductus ta yapılır. Sonra konturları kabul et denir. Sonra result a gelinir.
Buradan: peak flow, velocity, area,peak velocty, net flow,summary değerlerini verir.(bunların grafiklerinin resimlerininal...........) boy ve kilonun doğru girimi onemlidir.
|
-
RESİM A
video............ |
DYNAMİC - KARDİAK PERFÜZYON-DOKU KAREKTERİZASYONU
BEAT _TFL_SR
• dynamic_tfl_sr_ePAT
• dynamic_tfl_sr_tPAT
BEAT _truFISP_SR
BEAT _GE_EPİ_SR
• Örnek olarak dynamic_tfl_sr_ePAT sekansı secelim. Dinamik görüntüleme short axis düzleminde yapılır.Önceden alınmış short axis sekans üzerinden coppy yapılabilir. Daha önceden gönderilmiş olan trufi_4 chember _iPAT sekansı üzerinden ayarlama yapılarak short axis planı tekrar seçilir. Burada en az 4 kesit alınabilir kesit sayısı artırılabilir istege bağlı olarak. 4 odacıklı önceden alınmış görüntü (resim A) üzerinde sorun tespit edilen lokalizasyondan veya fonksiyonel inceleme yaparken sorun tespit edilen bölgeden kesit alınabilir Dinamik sekanslar prospektif olduğundan set edilir. Ayrıca hastaya nefes tutturulmaz. Süre uzun olduğundan. Gürültü başlayınca ilaca başlanılır. İlk olarak perfüzyon görüntüler elde edilir (video ).
|
|
Geç faz görüntü almadan (8 ve 9.dk da ) önce" TI scaut" yapıldıktan (bu sekansta uygun değer bulunduktan ve ilgili yere yazıldıktan sonra) hemen sonra (ardışık) 10 dk da "de_overwiev_tfl_psır_10si" sekansı gönderilir. burada 2 görüntü elde edilir. 1.si normal görüntü 2.si substrakte görüntü (yandaki resim).Bu görüntülerde washout var yada yok diye rapor edilir .
|
Resim 6 -yeşil renkli çizgiler çift navigatöre aittir.
Resim 7: histogram |
ANJİOGRAFİ
1. targeted
-tfl3D_nav_fs_nonbh_iPAT
2.whole hard
- tfl3D_nav_fs_nonbh_whole haerd_iPAT
navigatoru çiftir . Olabildiğince kalbe dokunmamalıdır. resim.6.
önce "TI scaut" görüntü alınacak --sonra histogram gelecek (viewing de) (resim 7)....en yüksek geldiği yer yatay düzlemde neresi ise bu hastada 150 idi. Bu değer alınır "tfl3D_nav_fs_nonbh_whole haerd_iPAT "sı tıklanıp apend edilir.open dan fizyo -->kardiak--;scout moddan çıkartılır normal moda geçirilir. Sonra elde edilen 150 değerini green denilen yere yazlır.Sonra sekans tekrar gönderilir. TI scaut görüntü alındığında VİEWİNG e yüklenir ve bakılır TI değerine. kalp kasının en koyu olguğu görüntü bulunur ve bu görüntüdeki TI değeri alınır. Genellikle ideal rakamlar 300 ler gibi bir değerde (300-380) olmalıdır. fizyo-->kardiak--TI değerini bu hasta için 320 yazlır.>set edilir. ...............
- "tfl3D_nav_fs_nonbh_whole haerd_iPAT "3D ye yüklenerek anjio görüntüleri 3 planda oluştururlur. Parsiyel mıp yapılabilir.
|